معرفی عناصر BPMN
معرفی عناصر BPMN
BPMN مجموعه ایی از نمودارهای ساخت یافته است که از عناصر گرافیکی تشکیل شده اند تا به راحتی قابل درک برای طراحان فرایند (Business Analysts) و توسعه دهندگان (Developers) باشد
رخداد(Event)
رخداد، سیگنالهایی است که در طی اجرای فرایند اتفاق میافتد، این رخدادها میتواند در ابتدا، انتها و یا در بین فرایند باشد، و منتج به نتایجی میشوند که میتواند باعث شروع یک فرایند، خاتمه یا تغییر مسیر آن گردد. بنابراین به سه دسته کلی:
Start event
Intermediate event
End event
فعالیت(Activity)
آیتمی برای نمایش دادن وظایف در سازمان است. در استاندارد BPMN2 این نماد توسعه پیداکرده و اشکال متنوعی را در بر میگیرد. با این حال رایجترین اشکال آن نماد زیر فرایند و وظیفه است.
دروازه ها یا نقاط تصمیم گیری (Gateway)
Gateway واگرایی یا همگرایی را در طی فرایند کنترل میکند. دروازهها که با نماد لوزی در فرایند ترسیم میشوند شامل قوانینی است که شرایط ورود و خروج شاخههای انشعاب فرایند را مشخص میکند. Gateway ها با توجه به شرایطی که اعمال میکنند به انواع مختلفی تقسیم میشوند که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
• Exclusive Gateways
• Inclusive Gateways
• Parallel Gateways
نماد جریان توالی (Sequence Flow)
برای نمایش توالی انجام وظایف بکار میرود و معمولاً با نماد یک پیکان (که جهت حرکت فرایند را نشان میدهد) در بین Flow objectها به نمایش در میآید.
– نماد جریان پیام (Message Flow):
این نماد برای نمایش پیامهای رد و بدل شده بین شرکتکنندگان فرایند به کار میرود.
– نماد جریان وابستگی (Association Flow):
از این نماد برای پیوند برقرار کردن بین artifactها (یا swimlane) با Flow objectها استفاده میشود.
نماد Pool
برای نمایش دادن شرکای فرایند از این نماد استفاده میشود. این شرکا میتوانند دو سازمان مستقل و یا برنامههای کاربردی مستقل و … باشد. باید توجه داشت فعالیتهایی که در درون Pool های جداگانه رسم میشود، فرآیندهای مستقل محسوب میشوند. لذا خطوط Sequence Flow، مرز یک Pool را قطع نمیکند. درعینحال Message Flow به عنوان روشی برای نمایش ارتباط بین شرکا میباشد و در نتیجه برای برقراری ارتباط بین دو Pool مورد استفاده قرار میگیرد.
نماد Lane
از این نماد برای جدا کردن نقشهای فرایندی استفاده میشود و معمولاً برای نمایش دادن نقشهای درون یک سازمان بکار میروند برای همین این نماد درون Pool ها قرار میگیرد. Sequence Flow میتواند مرز بین Lane های درون یک Pool را قطع کند، لیکن Message Flow نمیتواند بین اشیاء جریان درون Lane های موجود در یک Pool مورد استفاده قرار گیرد.
نماد شی داده (Data Object)
برای نمایش چگونگی درخواست شدن یا تولید شدن دادهها و اطلاعات توسط فعالیتها بکار میرود و با Association به فعالیتها پیوند داده میشود. در واقع نشاندهنده این است که چگونه دادهها، اطلاعات و اسناد در فرآیند استفاده میشود.
نماد گروه (Group)
گروهبندی میتواند برای اهداف تجزیه و تحلیل و یا مستندسازی مورد استفاده قرار گیرد و برای دستهبندی کردن اجزای فرآیند یا بخشهای عمده یک دیاگرام استفاده میشود، علیرغم این که تأثیری بر توالی جریان فرآیند نخواهد داشت و به آن چیزی اضافه یا از آن کم نمیکند.
نماد حاشیه نویسی (Annotation)
نمادی است که با استفاده از آن میتوان اطلاعات متنی اضافه ای به نمودار اضافه کرد.